انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823دوست دارم ریاضیدان باشم117310FAمحمدقاسموحیدی اصلدانشگاه شهید بهشتی- دانشکده علوم ریاضیJournal Article20220110در سال های اخیر، ترجمۀ فصل های ٧ و ٨ کتاب دوست دارم ریاضیدان باشم نوشته پال هالموس در خبرنامۀ انجمن ریاضی ایران به صورت پاورقی منتشر شد و انتشار بقیۀ ترجمه از آغاز فصل ٩، در مجلۀ فرهنگ و اندیشۀ ریاضی ادامه یافته است. لازم به ذکر است که ترجمه و ویراستاریِ بخش های گوناگون کتاب، به تناوب، توسط آقایان محمدقاسم وحیدی اصل و سیامک کاظمی انجام می شود.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823دربارۀ ماهیت دوگانۀ مفاهیم ریاضی: تأملاتی بر فرآیندها و اشیاء1956311FAفاطمهاحمدپوردانشگاه خلیج فارس، گروه ریاضیشرارهتقی دستجردیخانه ریاضیات اصفهانشفیعشکرانیدانشگاه زیگن آلمانمریمعادلیدبیر ریاضی شهر کرمانمریموحید دستگردیدانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجانJournal Article20220110این مقاله چارچوبی نظری برای بررسی نقش الگوریتمها در تفکر ریاضی ارائه می دهد. در این تحقیق، از یک دیدگاه ترکیبی هستی شناسانه-روان شناسانه استفاده شده است. تحلیل تعاریف و بازنمایی های مختلف ریاضی، ما را به این نتیجه می رساند که مفاهیمی مجرد مانند عدد یا تابع را می توان به دو روش اساساً متفاوت، درک کرد: ساختاری و عملیاتی. این دو رویکرد، اگرچه در ظاهر ناسازگارند، در حقیقت مکمل یکدیگرند. نشان داده خواهد شد که فرآیندهای یادگیری و حل مسئله، شامل تعامل پیچیده ای بین ادراک های عملیاتی و ساختاریِ یک مفهوم است. تحلیل کامل از مراحل شکل گیری مفهوم نشان می دهد که گذار از عملیات محاسباتی به اشیاء مجرد، یک فرآیند طولانی و ذاتا دشوار است که در سه مرحله انجام می گیرد: درونی سازی، چگالش و جسمیت سازی.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823راسل و گودل5777312FAاحسانممتحندانشگاه یاسوج، دانشکدۀ علوم پایه، گروه ریاضیJournal Article20220110این مقاله به روابط دوجانبۀ حرفه ای راسل و گودل می پردازد. پس از شرحی از تأثیر راسل بر گودل، مقاله با بحثی دربارۀ واکنش راسل به قضیه های ناتمامیت پایان می پذیرد.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823On the History of Science in the High School Mathematics Textbooksدربارۀ مطالب تاریخ علمی کتابهای درسی ریاضی متوسطۀ دوم7910031310.30504/mct.2021.313FAپیامسراجیدانشگاه فرهنگیان اصفهان، خانۀ ریاضیات اصفهان0000-0002-5974-8668نرگسعصارزادگانخانه ریاضیات اصفهانJournal Article20200201Studying the history of science shows the ways and methods of the discoverers of science and the factors influencing the success or failure of scientists. It is expected that the evolution and discovery of scientific subjects will be mentioned in the textbooks as a written document of the culture of the society that is provided to the students. Studying the history of mathematics, especially, can play a significant role in improving the quality of mathematics education. In this article, the margins added to the text of non-mathematical textbooks with the title "Readable", including historical references, have been critically examined and a number of obvious mistakes in these sections have been raised and suggestions for their correction have been presented.مطالعۀ تاریخ علم نشانگرراه وروش کاشفان علم و عناصرمؤثردرتوفیق یا ناکامی دانشمندان است. انتظار می رود در کتاب های درسی به عنوان سند مکتوب فرهنگ جامعه که در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد، به روندهای تکامل و کشف موضوعات علمی اشاره شود. مطالعۀ تاریخ ریاضیات به ویژه، می تواند نقش به سزایی در بهبود کیفیت آموزش ریاضی داشته باشد. در این نوشته، حاشیه های افزوده شده به متن کتاب های درسی ریاضی نونگاشت با عنوان "خواندنی" شامل اشاره های تاریخی، مورد بررسی انتقادی قرار گرفته و شماری از اشتباهات مشهود در این بخش ها، مطرح و پیشنهادهایی برای اصلاح آنها ارائه شده است.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823Some New Approaches to Hilbert's Weakened Sixteenth Problemبرخی رهیافت های جدید به مسئلۀ ضعیف شدۀ شانزدهم هیلبرت10111831410.30504/mct.2021.314FAرسولکاظمیدانشگاه کاشان، دانشکده علوم ریاضیJournal Article20190818In this paper, we introduce the weakened Hilbert's 16th problem and review the latest approaches to its solution. This problem is one of the simplified versions of Hilbert's 16th problem, which is still an open problem despite nearly one hundred and twenty years of serious research and the publication of hundreds of books and thousands of articles.در این مقاله، مسئلۀ ضعیف شدۀ شانزدهم هیلبرت را معرفی و جدیدترین رهیافت های به دست آمده دربارۀ حل آن را مرور می کنیم. این مسئله، یکی از نسخه های ساده شدۀ مسئلۀ شانزدهم هیلبرت است که با وجود نزدیک به یکصد و بیست سال پژوهش جدی و چاپ صدها جلد کتاب و هزاران مقاله، همچنان یک مسئلۀ باز است.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823Varentropy and Comparing Heavy Tailed Distributionsمقایسۀ توزیعهای دمپهن با استفاده از ورآنتروپی11914131510.30504/mct.2021.315FAفرانکگودرزیدانشگاه کاشان، دانشکده علوم ریاضی، گروه آمارJournal Article20181017In this article, the Reny information of order for a continuous random variable and its relationship with varentropy are studied. Also, varentropy is used as a measure of the shape of a distribution, allowing for comparison of different tails and shapes of densities. This is particularly useful when the usual skewness measure is not applicable. Among these distributions, we can mention many broad-tailed distributions such as T-Student distribution with any degree of freedom, Cauchy, Kramer, Levy and Burr. Also, in multivariate mode, we can refer to normal, t and Dirichlet distributions.در این مقاله، اطلاع رنی برای یک متغیر تصادفی پیوسته و ارتباط آن با ورآنتروپی مطالعه می شود. همچنین با به کار گرفتن ورآنتروپی به عنوان اندازۀ شکل یک توزیع، می توان آن را برای مقایسه دم ها و شکل های گوناگون چگالی هایی که غالباً استفاده می شوند، به کار برد در حالی که اندازۀ کشیدگی معمول قابل اجرا نیست. در میان این توزیع ها می توان به بسیاری از توزیع های دم پهن مانند توزیع تی استودنت با هر درجۀ آزادی، کُشی، کرامر، لوی و بر اشاره کرد. همچنین در حالت چندمتغیره می توان به توزیع های نرمال، تی و دیریکله اشاره نمود.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823آغاز عصری جدید در ریاضیات کاربردی143155316FAشاهرخاسماعیلیدانشگاه کردستان، گروه ریاضی0000-0002-0584-6094Journal Article20220110در تاریخ علم، دو دورۀ زمانی وجود داشته که بیشترین تأثیر را در ریاضی کاربردی ایجاد کرده است. زمان نیوتن که در طی آن، مشخص شد ریاضیات باید زبان علم باشد، و زمان فون نویمان که در آن، پیشنهاد شد الگوریتم های عددی باید پل اصلی بین ریاضیات و علم باشند. اکنون زمان سوم در پیش است؛ زمانی که اجزای اصلی ریاضی کاربردی شامل مدل سازی، روش های داده محور و الگوریتم ها طوری در جای خود قرار می گیرند که ریاضی کاربردی را بنیادی برای پژوهش علمی بین رشته ای و نوآوری فناورانۀ هیجان انگیز معرفی کنند.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823A Review on the History of Functional Analysisمروری بر تاریخچۀ آنالیز تابعی15717131710.30504/mct.2021.317FAسید مسعودامینیدانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ریاضیحسنپورمحمددانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ریاضیJournal Article20180125In this article, the history of functional analysis is reviewed with a look at the most important achievements that have shaped it. The purpose of the article is to introduce the origins and historical motives of the emergence of concepts and results of classical functional analysis. Addressing the new functional analysis topics (second half of the 20th century) has been avoided. This article is based on the celebrated <em>History of Functional Analysis</em> by Jean Dieudonné.در این مقاله، تاریخچۀ آنالیز تابعی با نگاهی به مهم ترین دستاوردهایی که از ١۶٨٧ تا 1945 این نظریه را شکل داده اند، مرور شده است. هدف مقاله معرفی ریشه ها و انگیزه های تاریخی پیدایش مفاهیم و نتایج آنالیز تابعی کلاسیک است. از پرداختن به مباحث آنالیز تابعی جدید (نیمۀ دوم قرن بیستم) پرهیز شده است. این مقاله بر مبنای کتاب تاریخچۀ آنالیز تابعی، اثر مشهور ژان دیودونه، تنظیم شده است.انجمن ریاضی ایرانفرهنگ و اندیشه ریاضی1022-644340120210823قضیه ای از فروبنیوس و کاربردهای آن173184318FAعلی رضاخلیلی اسبوییاستادیار گروه ریاضی دانشگاه فرهنگیانسید صادقصالحی امیریبابل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، گروه ریاضی.Journal Article20220110در این مقاله، اثباتی مقدماتی از قضیۀ فروبنیوس و کاربردهای آن در گروه های متناهی و نظریۀ اعداد ارائه می شود. این قضیه را فروبنیوس بیش از یک صد سال قبل ثابت کرد. اثباتی که فروبنیوس ارائه داد، نتیجه ای از نظریۀ نمایش گروه های متناهی است ولی در این مقاله، برهانی بسیار مقدماتی بدون استفاده از نظریۀ نمایش گروه ها ارائه خواهد شد.