در طبقه‌بندی به‌اصطلاح ارسطویی علوم، که در‌اصل در دورۀ اسکندرانی پدید آمده، ریاضیات یکی از سه شاخۀ اصلی فلسفۀ نظری و در بردارندهٔ چهار شاخۀ حساب، هارمونی (بخشی از موسیقی نظری)، هندسه، و اخترشناسی است. چنین می‌نماید که این چهار رشته در سدۀ 4 پیش‌از میلاد و در حلقۀ درونی فیثاغوریان در یک مجموعه گرد آمدند و واژۀ µαθ´ ηµα ریشۀ اصطلاحات اروپایی مرتبط با ریاضیات، که نخست به معنای مطلق آموزه به کار می‌رفت، از آن پس به معنای «آموزۀ ریاضی» یا ریاضیات نیز به کار رفت و دانشمندان بعدی یونانی دست‌کم از سدۀ ۱-۶ م در تبیین علت گرد آمدن این چهار رشته ذیل یک نام مطالبی را مطرح کردند. بعدها «تعلیم» عربی و به‌ویژه «علم التعالیم» نیز سرنوشتی همچون µαθ´ ηµα یونانی یافت. دیدگاه‌های دانشوران یونانی در این باره به‌واسطۀ پولس فارسی، ابوعلی مسکویه، ابن‌بهریز، و کندی در میان دانشوران دورۀ اسلامی رواج یافت. سپس ابونصر فارابی، نخستین طبقه‌بندی اصیل دورۀ اسلامی را در احصاء العلوم عرضه کرد اما فلسفۀ این طبقه‌بندی را تنها در آثار اخلاقی خود یاد کرد که در آن، جایگاه ممتاز ریاضیات نزد فارابی (و بعدها دیگر دانشوران اسلامی) آشکار بود. ابوسهل مسیحی، ابن‌سینا و شماری دیگر از فیلسوفان نیز افزون بر تعیین جایگاه ریاضیات در میان علوم، شاخه‌هایی برای ریاضیات برشمردند که این شاخه‌ها به‌مرور زمان به دو دستۀ اصلی و فرعی تقسیم و شمار شاخه‌های فرعی آن همچون علم الحیل و علم المناظر نیز افزایش یافت.
کرامتی, یونس. (1402). ریاضیات و شاخه‌های آن در طبقه‌بندی‌های کهن علم: از آغاز تا سدۀ دهم قمری. فرهنگ و اندیشه ریاضی, 42(2), 143-173. doi: 10.30504/mct.2023.1434.2008
MLA
یونس کرامتی. "ریاضیات و شاخه‌های آن در طبقه‌بندی‌های کهن علم: از آغاز تا سدۀ دهم قمری". فرهنگ و اندیشه ریاضی, 42, 2, 1402, 143-173. doi: 10.30504/mct.2023.1434.2008
HARVARD
کرامتی, یونس. (1402). 'ریاضیات و شاخه‌های آن در طبقه‌بندی‌های کهن علم: از آغاز تا سدۀ دهم قمری', فرهنگ و اندیشه ریاضی, 42(2), pp. 143-173. doi: 10.30504/mct.2023.1434.2008
VANCOUVER
کرامتی, یونس. ریاضیات و شاخه‌های آن در طبقه‌بندی‌های کهن علم: از آغاز تا سدۀ دهم قمری. فرهنگ و اندیشه ریاضی, 1402; 42(2): 143-173. doi: 10.30504/mct.2023.1434.2008
)